بررسی ریخت شناسی و هیستولوژی کرک در شش گونه از جنس Nepeta با استفاده از میکروسکوپ نوری و الکترونی نگاره

هدف: در این مطالعه ریخت شناسی و هیستولوژی کرک‏های ترشحی و غیر ترشحی در شش گونه از جنس Nepeta در ایران بررسی شد. مواد و روش‏ها: شش گونه از جنس Nepeta از نقاط مختلف ایران جمع آوری شد. از هر گونه یک جمعیت و از هر جمعیت سه فرد  به‏صورت تصادفی انتخاب شدند. از هر فرد یک برگ بالغ جدا شده و بعد از تثبیت نمونه‏ها، تهیه  برش‏های دستی و رنگ آمیزی مضاعف، انواع کرک‏های برگ با میکروسکوپ نوری مطالعه شدند. در مطالعات میکروسکوپ الکترونی، قطعه‏ای از برگ بعد از طلا پوشی داخل میکروسکوپ الکترونی نگاره قرار گرفته و عکس‏هایی با بزرگ‏نمایی مختلف از آن تهیه شد. از نرم افزار SPSS جهت تجزیه و تحلیل داده‏ها استفاده شد. نتایج: تعداد سیزده نوع کرک غده‏ای و غیر غده‏ای در سطح برگ گونه‏های مورد مطالعه وجود داشت. شکل و تراکم کرک‏های مشاهده شده در بین گونه‏ها متفاوت بود و آزمون ANOVA تفاوت‏های معنی‏داری را در تعداد  کرک‏ها در بین گونه‏ها نشان داد. مهم‏ترین کرک‏های غده‏ای در گونه‏های مورد مطالعه، انواع صفحه‏ای و سردار بودند. همچنین کرک‏های غیر غده‏ای به‏دو شکل منشعب و غیر منشعب وجود داشتند که نوع منشعب فقط در یک گونه مشاهده شد. نتیجه گیری: با توجه به تفاوت تعداد کرک‏های غده‏ای در بین گونه‏های مورد بررسی می‏توان چنین پیش بینی نمود که میزان روغن‏های اسانسی موجود در گیاه بین گونه‏های مختلف متفاوت بوده و همچنین توانایی نگه‏داری اسانس در بین گونه‏ها متفاوت است و همچنین می‏توان از کرک‏ها جهت بهبود رده بندی این جنس استفاده نمود.